Aparaty słuchowe – co powinieneś wiedzieć? Mini-kompendium wiedzy
Zdrowy słuch to ogromnie cenny skarb, choć zaczynamy go w pełni doceniać dopiero w momencie, kiedy pojawiają się pierwsze problemy. Niepokojące szmery, szumy, a nawet piski i trzaski… w naszej codzienności zaczyna pojawiać się coraz więcej symptomów ubytku słuchu. Jeżeli je ignorujemy, dolegliwości mogą się nasilać, a niedosłuch – postępować. W takich (a także wielu innych) sytuacjach najlepszym rozwiązaniem jest skorzystanie z nowoczesnej technologii, jaką są aparaty słuchowe. Choć urządzenia te są dobrze znane wielu osobom – wciąż pojawiają się liczne pytania. Odpowiedzi na nie zebraliśmy w naszym podręcznym mini-kompendium. Zapraszamy!
Skąd wiedzieć, czy potrzebujemy aparatu słuchowego?
O konieczności zakupienia i noszenia aparatu słuchowego świadczy pogorszenie jakości naszego słuchu. Jeśli zauważymy u siebie niepokojące symptomy, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza laryngologa i wykonać niezbędne badania słuchu, które zweryfikują, czy nasze wątpliwości są uzasadnione. Co powinno być dla nas sygnałem?
- Ustawiczne pogłaśnianie telewizora lub radia, ponieważ stopniowo przestajemy słyszeć wyraźnie.
- Coraz częstszy problem ze zrozumieniem naszego rozmówcy.
- Prośby o powtórzenie ostatniego zdania bądź jego części.
- Poczucie izolacji.
- Pojawienie się szumów usznych.
Wykonaliśmy badania słuchu, wyniki wskazują na ubytek. Co dalej? Jeżeli lekarz zaleci nam stosowanie aparatu słuchowego, czeka nas kilka kolejnych kroków. Przede wszystkim, zostaniemy skierowani do protetyka słuchu, który wykona odcisk naszego ucha. Na tej podstawie zostanie wykonana wkładka dopasowana do naszej anatomii.
Gdy aparat słuchowy zostanie już dla nas wykonany, specjalista przystąpi do skalibrowania jego oprogramowania w taki sposób, aby nie tylko kształt urządzenia, ale również jego działanie zostały indywidualnie dopasowane do naszych potrzeb. W tym celu protetyk zada nam szereg pytań dotyczących m.in. naszego stylu życia i preferencji – im dokładniej na nie odpowiemy, tym lepiej aparat słuchowy będzie z nami współgrał.
Aparaty słuchowe – ceny
Ludzkie ucho jest niesamowitym narządem. Składa się z niewielkich elementów, które razem tworzą niezwykłą, idealnie współgrającą ze sobą symfonię. Kiedy jednak na dowolnym odcinku przewodu słuchowego pojawi się problem – należy czym prędzej zająć się leczeniem. Dawniej diagnoza brzmiąca „potrzebuje Pan/Pani aparatu słuchowego” mogła wywoływać uczucia zgoła pesymistyczne. Nic w tym dziwnego, skoro dostępne wówczas technologie nie pozwalały na zbyt wiele. Dziś możemy jednak cieszyć się naprawdę imponującym wachlarzem rozmaitych możliwości – również w korzystnych przedziałach cenowych.
Ile kosztują aparaty słuchowe?
Jednym z pytań, które padają najczęściej w poradniach specjalistycznych protetyki słuchu, są te dotyczące ceny aparatów słuchowych. Nic w tym dziwnego – urządzenie to jest bowiem inwestycją na lata, zaś rola, jaką odgrywać będzie w naszym życiu jest równie poważna. Chodzi przecież o nasz słuch, niezwykle cenny skarb. A każdy z nas chce przecież słyszeć jak najlepiej.
Nie tylko wielbicielom muzyki, czy dobrego kina zależy na tym, aby móc jak najdłużej odbierać dźwięki w jak najwyższej jakości. Zdarza się również, że głównym powodem, dla którego sięgamy po aparat słuchowy jest chęć poprawienia komunikacji z najbliższymi, gdy ta doznała uszczerbku w wyniku postępującego ubytku słuchu.
Mogłoby się wydawać, że w zestawieniu z tak wieloma korzyściami wynikającymi z użytkowania aparatu słuchowego, koszty z tym związane wciąż mogą odstraszać. Dawniej z pewnością tak bywało – gdy owoce nowoczesnej technologii były jeszcze prawdziwą rzadkością, ceny aparatów nie należały do niskich. Dziś zamkniemy się nawet w kwocie 10 000 zł.
Od czego zależy cena aparatu słuchowego?
Gdy próbujemy oszacować koszt związany z nabyciem aparatu słuchowego, musimy pamiętać o tym, że liczy się nie tylko samo urządzenie. Należy także uwzględnić wszelkie inne kwestie, jak okresowa wymiana baterii, czy też profesjonalne czyszczenie.
Choć aparat słuchowy nie musi być bardzo drogi, aby znakomicie spełniał swoje zadanie – warto pamiętać, że nie zawsze najtańsze rozwiązania są najlepsze. Zastanówmy się przede wszystkim nad tym, na czym w szczególności nam zależy. Nie chodzi przecież o to, aby słyszeć jakkolwiek – ale by słyszeć dobrze.
Najdroższe modele aparatów słuchowych wyposażone są w najnowocześniejsze funkcje i rozwiązania technologiczne. Jeśli cenimy komfort na wysokim poziomie, jednak nie potrzebujemy aż tak bardzo zaawansowanego urządzenia – wybierzmy model nieco bardziej standardowy, który pod względem cenowym będzie przyjaźniejszy.
Dofinansowanie na aparat słuchowy
Jeśli cena aparatu sprawia, że urządzenie jest poza naszym zasięgiem, możemy skorzystać z refundacji. Jeżeli stwierdzono u nas niedosłuch w stopniu wymagającym użytkowania aparatów słuchowych, warto skontaktować się ze swoim lekarzem laryngologiem, aby pobrać od niego zlecenie na urządzenie. Następnie przesyłamy je do wojewódzkiego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ). Wysokość kwoty zależy od:
- wieku,
- stopnia stwierdzonego ubytku słuchu,
- ilości aparatów słuchowych (w zależności od tego, czy niedosłuch dotyczy jednego czy obojga uszu,
- rodzaju urządzenia (osobne stawki obejmują aparaty słuchowe na przewodnictwo kostne),
- statusu niepełnosprawności lub inwalidy wojennego.
Refundację aparatów słuchowych przyznaje również Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Jeżeli posiadamy orzeczenie o niepełnosprawności, wystarczy złożyć odpowiedni wniosek. Kwota dofinansowania zależeć będzie od wysokości miesięcznych dochodów przypadających na każdego członka rodziny w obrębie naszego gospodarstwa domowego.
Warto wiedzieć, że zarówno o dofinansowanie z PFRON, jak i NFZ możemy ubiegać się niezależnie. Po uzyskaniu refundacji, aparaty słuchowe można zakupić w dowolnej poradni audiologicznej, która ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. Często poradnie umieszczają czytelną informację w dostępnym miejscu, a także na swojej stronie internetowej. W niektórych punktach dodatkowo będziemy mieli możliwość otrzymania wydruków wniosku o refundację na aparat słuchowy, dzięki czemu wygodnie wypełnimy go na miejscu.
Jak działają aparaty słuchowe?
Nowoczesne urządzenia do korekcji słuchu to tak naprawdę… mikrokomputery. W skład wszystkich aparatów słuchowych wchodzi mikroprocesor, a także wysokiej jakości oprogramowanie. Gdy urządzenie jest włączone, wspomaga nasz narząd słuchu w procesie, który naturalnie nie może zachodzić z powodu ubytku słuchu.
Aparaty słuchowe przekazują impuls elektryczny i transformują go w dźwięk. W zależności od oprogramowania danego modelu aparatu słuchowego, jakość przetwarzanego dźwięku może być imponująco wysoka. W ten sposób najnowocześniejsza technologia wspiera nasze zdrowie oraz sprawność.
Niektóre modele urządzeń wykorzystują technologię Bluetooth, dzięki czemu łączą się bezprzewodowo np. z naszym smartfonem, a nawet… z telewizorem, jeżeli posiadamy odbiornik, który to umożliwia.
Nowoczesny aparat słuchowy pozwala na zachowanie naturalnych dla słuchu cech, jakimi są selektywność, czy kierunkowość. Dzięki temu urządzenia mogą eliminować hałasy w tle, pozwalając na skupienie się na najważniejszym dla nas w danym momencie źródle dźwięku (np. w czasie rozmowy w gwarnym pomieszczeniu).
Z czego składają się aparaty słuchowe? Tworzą je trzy elementy:
- mikrofon,
- wzmacniacz,
- głośnik / odbiornik.
Umiejscowienie oraz wygląd poszczególnych części aparatów słuchowych zależy w głównej mierze od wybranego modelu.
Rodzaje aparatów słuchowych
Współczesna protetyka słuchu otwiera przed nami bardzo wiele możliwości. Dostępność rozmaitych typów i modeli sprawia, że każdy użytkownik znajdzie rozwiązanie dopasowane do jego potrzeb i oczekiwań. Jakie rodzaje aparatów słuchowych mamy do wyboru?
Aparaty zauszne BTE
Nazwa tego modelu urządzenia jest skrótem od angielskiego behind the ear – czyli, w dosłownym przekładzie – po prostu: „za uchem”, co jest określeniem miejsca, w którym się je umieszcza. Aparaty zauszne BTE są wprawdzie modelem najmniej dyskretnym, jednak cechują się wysokim komfortem noszenia. Ważnym elementem aparatów słuchowych BTE jest wykonywana indywidualnie wkładka oraz dźwiękowód.
Aparaty zauszne RITE
Alternatywą dla modeli BTE są aparaty zauszne RITE wyposażone w zewnętrzną słuchawkę umieszczoną na cienkim przewodzie. Słuchawkę umieszcza się bezpośrednio w przewodzie słuchowym, natomiast cały aparat słuchowy – za uchem. Modele RITE cechują się smuklejszą budową w porównaniu do BTE, są zatem bardziej dyskretne.
Aparaty słuchowe wewnątrzuszne ITE
Ten model aparatu słuchowego wypełnia częściowo małżowinę uszną. Rozmiar urządzenia jest niewielki, jednak warto podkreślić, iż jest on przy tym wystarczająco duży dla osób o nieco mniejszej sprawności manualnej. Mimo swych rozmiarów aparat słuchowy wewnątrzuszny zaleca się osobom z każdym stopniem niedosłuchu, również głębokim.
Aparaty słuchowe wewnątrzkanałowe ITC
Najmniejszy i najbardziej dyskretny model aparatów słuchowych. Całe urządzenie umieszcza się bezpośrednio w przewodzie słuchowym. Dawniej dostępne wyłącznie dla osób z lekkim ubytkiem słuchu, rozwój technologii uczynił jednak aparaty słuchowe wewnątrzkanałowe dostępnymi również w przypadku zaawansowanego niedosłuchu.
Aparaty słuchowe w przypadku szumów usznych
A co, jeśli zmagamy się z problemem szumów usznych? Czy również przysługuje nam odpowiednie urządzenie do ich korekcji? A może powinniśmy zapomnieć o aparatach słuchowych?
Współczesna technologia rozwija się z korzyścią dla nas wszystkich, dlatego również w przypadku szumów usznych bez trudu znajdziemy rozwiązanie dla siebie. Jeżeli wyeliminowanie przyczyny tej dolegliwości za pomocą zastosowania odpowiedniego leczenia jest niemożliwe – stosuje się aparaty słuchowe dostosowane do korekcji szumów.
Jak prawidłowo używać aparatu słuchowego?
Co jeszcze należy wiedzieć o aparatach słuchowych? Wiele pytań przyszłych użytkowników tych urządzeń dotyczy codziennych czynności związanych z bezpiecznym używaniem ich. Wprawdzie samo noszenie aparatów słuchowych jest bezproblemowe… wątpliwości pojawiają się przed ich zakładaniem i zdejmowaniem, a także czyszczeniem. O czym warto pamiętać? Na zakończenie krótkie FAQ!
Czy użytkownicy aparatów słuchowych powinni regularnie badać słuch?
Oczywiście! Warto pamiętać o tym, że niedosłuch może się nam pogłębiać, przez co aparat słuchowy o aktualnych ustawieniach stanie się nieskuteczny. Regularne badania słuchu pozwolą zapobiec takiej sytuacji.
O czym jeszcze należy pamiętać regularnie?
Oprócz badań, pamiętajmy również o konserwacji aparatów słuchowych. Możemy skorzystać z takiej usługi u protetyka.
Aparat słuchowy na akumulator czy baterie?
Wszystko zależy od naszych preferencji. Akumulator do aparatów słuchowych cyklicznie należy naładować i stale pamiętać o tej czynności. W przypadku baterii należy zadbać o ich zapas i zawsze mieć przy sobie dodatkowy komplet.
Czy aparaty słuchowe mogą obetrzeć małżowinę uszną?
Nie. Jeśli tak się stanie – to znak, że wkładka została nieprawidłowo dopasowana i należy jak najszybciej to zgłosić do protetyka. Wkładki aparatów słuchowych wykonywane są na wymiar, dlatego prawidłowe ich wykonanie zapewnia dużą wygodę codziennego użytkowania.
Czy aparaty słuchowe są wodoodporne?
Tak. Jednak należy pamiętać, że urządzenia te nie są wodoszczelne. W praktyce oznacza to, że o ile delikatny kontakt z wilgocią nie powinien spowodować niczego złego, tak już należy kategorycznie unikać zanurzenia w wodzie a nawet zamoczenia aparatów słuchowych. Czy zamoczylibyśmy komputer? Z pewnością nie!
Co w przypadku zgubienia aparatu słuchowego?
Tak maleńkie urządzenia, jak aparaty słuchowe można niepostrzeżenie zgubić. Aby tego uniknąć, należy wystrzegać się odkładania aparatu słuchowego w przypadkowe miejsca. Jeśli zgubiliśmy urządzenie poza domem, zgłaszamy sprawę na Policję. Inną możliwością jest wybranie się do naszego protetyka z prośbą o wykonanie nowego aparatu słuchowego. Tym razem procedura będzie szybsza, ponieważ wykonaliśmy już uprzednio odcisk ucha.
Co zrobić w przypadku uszkodzenia aparatu słuchowego?
Jeśli przydarzy się nam uszkodzenie aparatu słuchowego, należy zgłosić się do protetyka, który świadczy usługę serwisowania aparatów słuchowych. Unikajmy naprawiania urządzenia na własną rękę.
Bibliografia:
- Tasell D. J. V., Hearing loss, speech and hearing aids, Journal of Speech, Language and Hearing Research, 1993, 36(2), 228-244
- Dillon H., Hearing aids, Hodder Arnold, 2008
- Chasin M., Russo F. A., Hearing aids and music, Trends in Amplification, 2004, 8(2), 35-47
- Erler S. F., Garstecki D. C., Hearing loss-and hearing aid-related stigma, 2002
- Mulrow C. D., Tuley M. R., Aguilar C., Sustained benefits of hearing aids, Journal of Speech, Language and Hearing Research, 1992, 35(6), 1402-1405
- Edwards B., The future of hearing aid technology, Trends in amplification, 2007, 11(1), 31-45
- Popelka M. M., Cruickshanks K. J., Wiley T. L., Tweed T. S., Klein B. E., Klein R., Low prevalence of hearing aid use among older adults with hearing loss: the Epidemiology of Hearing Loss Study, Journal of the American Geriatrics Society, 1998, 46(9), 1075-1078