Dobry słuch to cenny skarb. A o każdy skarb należy pieczołowicie dbać. Jednym ze sposobów na zachowanie sprawności tego zmysłu jest regularne badanie słuchu, a także samodzielna obserwacja naszych codziennych reakcji na rozmaite bodźce dźwiękowe. Połączenie obu działań będzie najskuteczniejsze i przyniesie nam jak najlepsze efekty, unikniemy bowiem wybrania się do lekarza, kiedy będzie już za późno!
Badania słuchu – wskazania do wykonania
Kiedy warto wykonać badanie słuchu? Czy wtedy, gdy problemy są już bardzo wyraźne? Niestety, jest to moment, w którym wiele osób decyduje się na wizytę u lekarza. Często okazuje się wówczas, że mamy do czynienia z postępującym ubytkiem słuchu. Jeśli nie chcemy dopuścić do takiej sytuacji, badania słuchu powinny znajdować się na naszej liście zadań koniecznych do wykonania w regularnych odstępach czasu.
Nie zawsze jesteśmy w stanie wychwycić problem ze słuchem w porę i odpowiednio szybko zadziałać. Nic z tym dziwnego – jeśli codziennie przebywamy w hałaśliwym otoczeniu, z pewnością przyzwyczailiśmy się do dużego natężenia dźwięków. Niestety, nasze uszy – nie!
W wyniku częstej ekspozycji na dźwięki o natężeniu powyżej 85 dB, możemy z czasem zacząć obserwować u siebie nowe zachowania – pogłaśnianie telewizora lub radia, częste prośby o powtórzenie w trakcie rozmów, a także fakt, iż my sami zaczynamy mówić coraz głośniej, ponieważ nie słyszymy własnego głosu.
Objawem, na który również należy zwrócić uwagę jest pojawienie się szumów usznych.
Badania słuchu a inne sytuacje
Do konieczności wykonania badania słuchu dochodzi również w wyniku rozmaitych zdarzeń. Należą do nich:
- Przebycie cięższego zakażenia wirusowego, bakteryjnego lub grzybiczego w obrębie całego organizmu.
- Zapalenie ucha.
- Nawracające infekcje ucha.
- Uraz mechaniczny (np. w wyniku wypadku, nagłej zmiany ciśnienia itd.).
- Uraz akustyczny (zwyrodnienie kosteczek słuchowych w wyniku ekspozycji na dźwięki o bardzo dużym natężeniu).
- Ciało obce głęboko w przewodzie słuchowym.
- Przyjmowanie leków o działaniu ototoksycznym.
Słuch należy regularnie kontrolować również w sytuacji, gdy zdiagnozowano u nas chorobę przewlekłą – np. cukrzycę, miażdżycę, nadciśnienie, choroby o podłożu autoimmunologicznym, choroby neurologiczne oraz stwardnienie rozsiane.
W sytuacji, gdy mamy do czynienia ze stanem zapalnym ucha środkowego, nie możemy zwlekać z wizytą u laryngologa. Zaniedbanie lub nieprawidłowe leczenie może mieć przykre konsekwencje, prowadząc nawet do utraty słuchu.
Czy badanie słuchu boli?
Gdy wybieramy się na badanie słuchu po raz pierwszy – lub nie pamiętamy, kiedy odbyło się ono po raz ostatni – możemy czuć dyskomfort związany z faktem, iż nie do końca wiemy, czego się spodziewać. Wkładanie jakiegokolwiek przedmiotu do ucha wydaje się nam nieprzyjemnym doświadczeniem. Czy rzeczywiście tak wyglądają badania słuchu?
Niekoniecznie! W obecnych czasach, gabinety lekarskie dysponują nowoczesnymi urządzeniami, których użytkowanie jest całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne. Jedyne nieprzyjemne wrażenia możemy odczuwać w przypadku, gdy u lekarza znaleźliśmy się w wyniku bolesnego urazu, w wyniku którego doszło np. do perforacji błony bębenkowej. Wówczas samo badanie może być rzeczywiście nieprzyjemne. Jednak są to wyjątkowe sytuacje.
Rodzaje badań słuchu
Choć coraz więcej firm oferuje test słuchu online, od czasu do czasu warto wykonać również badanie w gabinecie u lekarza. Na jakie rodzaje badań słuchu możemy się zapisać? Zacznijmy od tego, że wszystkie typy badań możemy podzielić na dwie grupy:
- subiektywne,
- obiektywne.
Subiektywne badania słuchu to takie, w których konieczny jest udział pacjenta, który udziela lekarzowi informacji – to właśnie na ich podstawie stawiana jest diagnoza. Obiektywne badania słuchu mają na celu ocenę funkcjonowania narządu słuchu. Odbywa się to przy użyciu urządzeń, których działanie nie wymaga od pacjenta żadnej reakcji. Ten typ badań stosuje się często w przypadku małych dzieci, osób niepełnosprawnych, a także pacjentów, którzy nie potrafią zidentyfikować swoich dolegliwości lub są np. w szoku po wypadku.
Subiektywne badanie słuchu
Popularnym badaniem, jakie oferuje niejedno centrum medyczne, jak również niewielkie gabinety, jest audiometria tonalna. W jej trakcie lekarz ocenia nasz odbiór dźwięków o wysokich oraz niskich częstotliwościach. Jak się to odbywa?
W czasie audiometrii tonalnej pacjent znajduje się w osobnym pomieszczeniu, które jest odizolowane od wszelkich dźwięków. Zakłada słuchawki nauszne. Przed nim znajdują się przyciski, których używa po usłyszeniu odtwarzanych dźwięków. Po badaniu uzyskiwany jest wynik – audiogram. Na jego podstawie lekarz stwierdza, czy odbiór dźwięków przez pacjenta odbywa się prawidłowo.
W przypadku podejrzenia niedosłuchu, lekarz może przeprowadzić również inne badanie, bardzo podobne do audiometrii tonalnej – audiometrię mowy. W tym przypadku zamiast dźwięków odtwarzane są monosylaby, zaś zadaniem pacjenta jest ich powtórzenie.
Obiektywne badanie słuchu
Niejedno centrum medyczne przeprowadza również badania metodą obiektywną, dzięki której można bardzo dokładnie zmierzyć poziom ubytku słuchu, a także ocenić jego lokalizację.
Tego typu badania są przydatne w przypadku, gdy narząd słuchu uległ uszkodzeniu, jednak pacjent, z jakiejkolwiek przyczyny, nie jest w stanie udzielać lekarzowi informacji zwrotnej.
Tympanometria ma za zadanie ocenę ubytku słuchu na podstawie pomiaru impedancji akustycznej. Badanie otoemisji akustycznej z kolei pomaga w ocenie stanu ślimaka. Oba badania są całkowicie bezbolesne.
Badanie słuchu – i co dalej?
Jeżeli badania potwierdziły, iż nasze problemy ze słuchem wymagają podjęcia dalszych działań, należy je niezwłocznie wykonać. W przypadku ubytku, aby poprawić jakość życia pacjenta, lekarze zalecają najczęściej aparaty słuchowe.
Uzyskaliśmy diagnozę, która może iść w parze z takim zaleceniem? A zatem naszym następnym przystankiem będzie gabinet protetyka słuchu. W tym miejscu mogą zostać przeprowadzone dodatkowe badania, np. audiometria tonalna (jeżeli nie mamy aktualnego audiogramu).
Jeśli wybieramy się do gabinetu protetyka słuchu w celu wykonania i zakupienia urządzenia do korekcji, będziemy mogli wykonać bezpłatne badanie słuchu.
Bibliografia
- Lidén G., The scope and application of current audiometric tests, The Journal of Laryngology & Otology, 83(6), 507-520
- Jerger J., Neely J. G., Audiometric testing, Archives of Otolaryngology, 93(1), 111-112
- Matsunaga T., Value of genetic testing in the otological approach for sensorineural hearing loss, The Keio journal of medicine, 2009, 58(4), 216-222
- Bagai A., Thavendiranathan P., Detsky A. S., Does this patient have hearing impairment?, Jama, 2006, 295(4), 416-428
- Krumm M., Ribera J., Klich R., Providing basic hearing tests using remote computing technology, Journal of Telemedicine and Telecare, 2007, 13(8), 406-410